Dabisz. Nobilitowany 1658. tę nobilitacyą otrzymał pierwszy Gabryel Dabisz.

Dąbkowski herbu Korczak. Symeon Boratyński, działem wziąwszy dobra Dąbkowice, od nich nazwany Dąbkowski, i ztąd Dąbkowscy Korczakowie na Rusi.

Dąbkowski herbu Półkozic, w Rawskiem województwie gniazdo tego domu zakładają pisarze nasi: więcej o nich nigdziem nie czytał.

Wojciech i Kasper Dąbkowscy herbu Półkozic pisali się na elekcyą Stanisława Augusta Króla z województwa Łęczyckiego. Kuropatnicki w §. V. w extrakcie intabulatorum Galliciae et Lodomeriae equitum, umieszcza, zapisanego pod rokiem 1682. dnia 5. Listopada Wojciecha Dąbkowskiego.

O Pawle Dąbkowskim wspomina konstytucya 1790. roku.

W polu błękitnem podkowa biała polerowana, krzyż na niej złocisty, a drugie takież dwa po końcach, barkiem do góry podniesiona stoi, końcami nadół, na hełmie skrzydło sępie, a przez nie strzała, z dołu ku górze przelatująca, Biel. fol. 173. Paproc. w Gniazdzie fol. 1104. i 1159. O herbach fol. 320. i fol. 662. Okol. tom. 1. fol. 128. Klejnoty fol. 45. Z Księdza Duryewskiego o początkach tego herbu, co napisał w Niezeszłej Pamiątce Kostków. f. 3. tu położę. Przodek domu tego według Paprockiego był rodowity Polak z tej familji, która ma za herb podkowę, a na niej krzyż podniesiony, zowiemy to Poboże jako ma Cromer lib. 1. albo jako Statut. Laskiego fol. 127. Pobodze, a zwyczajniej teraz Pobog. Autor Historyi Prusko Polskiej, w ma

nuskryptach twierdzi, że pierwszy Dąbrowczyków przodek, był cudzoziemski kawaler, który kiedy Chrześcijańskie wojska, na rekuperacyą Jerozolimy, a w niej grobu Chrystusowego, expedycyą w roku 1096. czyniły, szedł na tę świętą wojnę z Godefrydem Bullioniuszem, wprzód od niego legacyą odprawiwszy do monarchy Polskiego Krzywousta, o wolny pass ku Carogrodowi przez jego państwa: a gdy pod Jerozolimą znacznemi odwagami wsławił swoje męztwo, Godefryd na Królestwo Jerozolimskie podniesiony, nadał mu herb nowy, kalwaryą albo górę śmierci Pańskiej z Krzyżami trzema, co Dąbrową zowiemy: a tak powracając z Palestyny, przez naszę Polskę, tu osiadł, i familią rozkrzewił. Histor. Polon. Pruth. Posselii in Coll. Premisl. S. I. fol. 56. MS. Konopatskich podobną o tem rzecz ma, z tym dokładem, ze dwóch braci w Lotaryngji do Palestyny z kilką set ludzi wyprawę uczynili, w roku 1104. i tam odwagą nabyte te ozdoby opisuje. Ta relacya więcej pozoru niż prawdy mająca, najprzód niema po sobie żadnego dawniejszego autora; nadto niezgadza się z niewątpliwą historyą, jako w innych rzeczach, tak i w tem: że Krzywousta w roku 1096. czyni monarchą Polskim, który był dopiero 1102. na państwo Polskie wstąpił: i sam herb tego domu pokazuje, że autor jego był Pobożanin, który do klejnotu ojczystego, dwa tylko przybrał krzyże poboczne. Male też jest podobieństwo podkowy do kalwaryi: a herbu tego nazwisko Dąbrowa, jawnie wymaga; że się urodziło w języku Słowiańskim, nie cudzoziemskim: a podobno sam sobie i potomstwu swemu Pobożanin z pochwaleniem krewnych z pobożności przybrał: a to z tej okazyi. Zapadł gromadno nieprzyjaciel w kraje Polskie, i zwykłą dzikością pustoszył: na odparcie gwałtu nagłego, zebrało się prędko kilka powiatów szlachty i rycerstwa Polskiego, przecięż że w nierównej sile i liczbie stanęli; wódz ich chcąc szczupłość ludzi swoich ukryć, przy Dąbrowie czy gaju wojsko uszykowawszy, czekał na sposobną do bitwy okazyą. Zwłokę tę, bojaźnią ochrzcił nieprzyjaciel, i wyrzucał z natrząsaniem. Pobożanin, jeden z mężnych ludzi, nie mogąc tej hańby wytrzymać wzwarłszy konia sam tak na adwersarza silno uderzył, że łamiąc szyki, i przebijając się przez hufy siła trupem położył: widząc to drudzy, skoczyli mu na posiłek, i za powodującem sercem i szczęściem nieprzyjaciela rozgromili. Na pamiątkę tedy tej odwagi, a podobno że się przez dwa hufce nieprzyjaciół Krzyża S. przebił, dwa krzyże poboczne do dawnego ojczystego klejnotu przybrał. Helm jednak, rozumiem że w inszej okazyi z aukcyą nabyty, niewiem czy nie w tej, że sępa przez wojsko przelatującego, strzelec niepospolity

z łuku obarczył. Co za dobry znak miano, bo inaczej z sępów za wojskiem polatujących, nie dobrą wieszczbę starożytność brała, tak trzymając, iż ten ptak trupem się karmiący, przeczuwa klęskę, i tam się obraca, gdzie więcej trupem padnie, jako pisze Horus. Apollo. ale o tem skrzydle nic historycy. To z nich pewna, że od Dąbrowy przy której wojsko nasze stało, i temu herbowi imię się dostało Dąbrowa: acz też niektórzy i Dąbowa nazywają, ale to podobno drukarni błąd, że r literę opuszczono.

Panegirystowie niektórzy w tem są rozumieniu, że ten pierwszy przodek Dąbrowczyków, o którym dotąd rzecz, był ów zacny wojewoda Mazowiecki Przybysław z Rostkowa. U mnie to wieści płonne: o czem niżej. Dawniejsi autorowie przy których powaga, ani imienia tego kawalera, i pomienionych nieprzyjaciół, jego powodem rozgromionych, ani roku, którego się to działo, ani miejsca, na którem ta przewaga uczyniona, nie wypisują. Jabym rozumiał, że się to działo w Mazowszu, albo na pograniczu tej prowincyi, ile że w Mazowieckiem województwie potomstwo jego z dawna siedliska swoje miało. Ďalej ztąd wnoszę że nieprzyjaciel był z przyległych od północy, albo też od wschodu, księztwu Mazowieckiemu krajów, to jest albo Jadźwingowie, Podlaszanie, albo Litwa, albo Prusacy starzy, wszystkie na tenczas Polakom nieprzyjazne narody. A co w MS. Ks. Rutki czytam że to byli Krzyżacy, zakonna kawalerya Niemieckiej nacyi, w Prusiech osiadła, to się nie zda. Albowiem familia Dąbrowczyków, widzi się być w Mazowszu, nie wątpliwie dawniejsza, niż Krzyżacy w Prusiech, bo ci według Tretera 1225. według Dusbruchiusza 1226. według Długosza 1230. od Konrada książęcia Mazowieckiego w te kraje przywołani; kiedy Dąbrowczykowie, już rozkrzewieni, pierwsze Mazowieckiego senatu urzędy, chwalebnie na sobie trzymali, jako Boguta z Rostkowa wojewoda Mazowiecki 1232. Przybysław z Rostkowa na temże krześle 1246. Nadto rzecz z dziejów Polskich jawna, że na ten czas Krzyżacy, jeszcze w świeżej pamięci, dobrodziejstwa wzięte mając, niemieli żadnych z Polakami, swemi fundatorami i dobrodziejami dyffidencyi: acz z Pomorzany, już się kłócili, ale sami w siły jeszcze nie zamożni, Polskiemi najbardziej posiłkami, przeciw spoganiałym Prusakom wojowali, dopiero po roku 1300. jawnie z nami walczyć poczęli. Jeszcze i to mam za rzecz pewną że nie dopiero za Władysława Łokietka Króla ta familia Dąbrowczyków swoje początki brała, ale podobno przed dziadem jego Konradem książęciem Mazowieckim: determinować jednak czas trudno, acz może się twierdzić, że to snać było

koło roku 1100. jakoż przed rokiem 1041. już między przedniemi domami Pobożanie, mądrą radą i godnością słynęli, Bielski fol. 70. z których jeden legacyą po Kazimierza I. odprawił. Niektórzy drukiem publikowali, że jeden z Dąbrowczyków, trzeci od pierwszego tej familji autora, z Mieczysławem pierwszym z książąt Polskich Chrześcijaninem, chrzest święty przyjął 965. ale bym ja to rozumiał o Jastrzębczyku. Marcina herbu Dąbrowa wojewodę Mazowieckiego w roku 1387. pisałem między senatorami tego województwa.

Kuropatnicki i inni, następującym także familiom herb ten przypisują: Boguta, Łępkowski, Podolec, Smolechowski, Wdzienk, Dąbrowa, Mikoszewski, Siemieński, Talko,

Zelkowski.

Dąbrowa, w księztwie Litewskiem. Ci z Moskwy wyszli. Tomasz Dąbrowa rotmistrz dwóchset usaryi pod Weisteinem roku 1604. gdzie Litwa wygrała batalią. Pod Kircholmem roku 1605. lewem skrzydłem rządził, mąż wojenny i szczęśliwy, i ztąd Chodkiewiczowi Karolowi miły. Pod Dynamundą siła do zwycięztwa pomógł. Co zawdzięczając mu ojczyzna, pewną summę na Lucińskiem starostwie zapisała mu. Syn jego N. starosta Luciński.

Na zjeździe obywateli W. Ks. Lit. pod Olkinikami, Adam i Jan Dąbrowa podpisali się z powiatu Bracławskiego. - Wielądek.

DĄBROWSKI HER B.

Panna z warkoczem rozczesanym, w sukni białej, w koronie złotej na głowie, we dwie razem dmie trąby, mosiężne, z których jedna od ust jej w prawą tarczy, druga w lewą idzie, pole czerwone, na helmie, tymże kształtem Panna w jednej ręce jednę, w drugiej drugą trąbę trzyma. Paproc. o herb. fol. 570. U naszego Ks. Petrasancta cap. 65. widzieć takich kilka herbów, w których chłopięta czy też Panny na instrumentach różnych dętych grają, po stroju poznać, że niektóre cudzoziemskie domy, wiejskiej kondycyi ludzi albo dzieci grających w herbie noszą. Jakoż, że i ten herb z Ni

derlandu do Prus przybysz, świadczą ciż autorowie: przecież okazyi i początku jego nikt nie zakłada: dorozumiewa się tylko Okolski, że wielkiego serca kawalerowi, dla znacznej jakiejsis damy mężnie się zastawiającemu nadany, czyli jako chce Ks. Rutka in MS. że Królewską córkę na wojnie pojmaną, Panu swemu odważny rycerz oddał. Luboć i to nie nowina, że i w słabej płci, męzkie i nieustraszone serce świat nie raz widział, jako kiedy Panienka w ośmnastu leciech, całemu Francuzkiemu wojsku przeciwko Anglikom hetmaniła w mezkie szaty przestroiwszy się, Aurelią od oblężenia wybawiła, a potem sama na pierwszy ogien idąc i najcięższe stósy wytrzymując, chwalebne z nieprzyjaciół zwycięztwo odniosła. Histor. Gallicana.

Tym się herbem Dąbrowscy w Prusiech szczycili, z których Jerzy starosta Człuchowski w r. 1466. w tymże zamku pojmany, i w niewolą wzięty od swego niegdy niewolnika Pomorzanina. Biel. fol. 440. Cromer lib. 26. Hektor dworzanin kiedyś Kazimierza III. Króla Polskiego, od którego, w zasługach wziął starostwo Radzyńskie, które potem nieprzerwanie aż do czasów Paprockiego z tego domu nie wychodziło; po nim zostało się synów dwóch, Mikołaj najprzód kasztelan 1479. potem wojewoda Chełmiński 1481. Jan, Historia Polon. Pruthen. fol. 88. chce go mieć kasztelanem Chełmińskim w roku 1487. ten w owej pod Chojnicami naszych porażce, siłą ranami zwątlony, między gęstemi trupami poległ, atoli po batalji, gdy ciała jego słudzy własni szukają, żywo, ledwo jednak tchnący znaleziony, przy należytem staraniu od śmierci wybrnął. Z synów jego trzech, Bartłomiej w Węgrzech wiek swój na różnych kampaniach trawiąc, nakoniec tamże zginął. Mikołaj brat jego w Mo