Wojewódzki herbu Abdank, w Podlaszu dom starodawny, jeden z nich w expedycyi pod Smoleńskiem, za Władysława IV. Króla zginął. Jan Wojewodka Niniński w Mińskiem, podpisał elekcyą Władysława IV. Paweł Jan Wojewódzki, filozofji doktor i kollega major, scholastyk S. Anny, wydał do druku: 1mo. Laurus Seraphica, Oratio de S. Bonaventura Doctore Seraphico 1669. Cracov. in fol. 2do. Panegyr. funebris Demetrio Wiśniowiecki. Castell. Crac. Supr. Exercituum Duci 1682. in fol. Cracov. Jeremi Kazimierz Wojewódzki, podczaszy Czerniechowski, był komissarzem do uznania granic Beskarzarszynem w roku 1653. Szymon podpisał elekcyą Augusta II. z ziemi Nurskiej.

Orła noszą czarnego z rozdartą głową, nos i nogi u niego żółte, pazury czarne, korona złota nad głową jego, w białem polu, taką miałem ustną relacyą. Są Wojeykowie w księztwie Litewskiem, z tych N. Wojeykowna była za Kasprem Gluszyńskim Duninem.

Wojucki herbu Paparona, w Sieradzkiem województwie. Mikołaj Wojucki pięknych przymiotów człowiek, ale w młodej porze zniknął.

Wojutyński herbu Nowina, w Wołyńskiem województwie, jednaż ich krew z Hulewiczami, jako się tam doczytasz. Wasko z Wojutycz 1432. Acta Terrestr. Leopol. Sieńko Wojutyński ziemianin Wołyński. Metryka Wołyńska 1528. Michała syn Paweł 1600.

Wolan herbu Lis, w województwie Wileńskiem. Jędrzej Wolan, między Kalwińskiej sekty obrońcami w Polszcze, jeden z pierwszych, pisał wiele przeciwko katolickiej prawdzie, na co mu odpisywało znacznych i mądrych kilku doktorów prawowiernych, a między inszemi, Franciszek Turrianus Soc. Jesu w r. 1577. a że Kalwińskie błędy w wielkich domach Litewskich najwięcej się po ten czas gnieździły, dla tego i ten Jędrzej w respektach był u książąt Radziwiłów. Jest w druku jego książka de Libertate Politica 1572. Tomasz Wolan, najprzód sędzia grodzki Oszmiański, 1632. r. podpisał pacta conventa Władysława IV. Porządek Elekcyi fol. 18. w roku 1633. już marszałek Oszmiański, poseł na sejm i komissarz, Constit. fol. 39. posłował i w r. 1638. zkąd komissarzem naznaczony do ułożenia prowincyi Smoleńskiej, Constit. fol. 35. synowie jego z Kopaszczewskiej, Jerzy pisarz grodzki Wileński. Piotr Wolan z Hołownianki, służył z książęciem Bogusławem Radziwiłem koniuszym Litewskim pod chorągwią pan

cerną, poległ pod Werkami od Moskwy. Bogusław służył z Michałem Pacem wojewodą Wileńskim i hetmanem pod usarską lat trzynaście, mąż odważny, miał za sobą Tyzenhauzownę. Alexander Wolan pod Petyhorską chorągwia, z Krzysztofem Potockim podczaszym Litewskim. Jerzy spłodził trzech synów, Tomasza, Jana i Alexandra. Kojałow. in MS. N. była za Janem Haraburdą. Jan Wolan zakonu Minor. de Observan. wydał do druku: Zwierzciadło porywcze ludziom w różnych opiniach zbawienie swoje pokładającym, dla ich prędkiego, w ślepocie swej dusznej przejrzenia, z pisma S. złożone; przydane są do niektórych listy jego, (które też osobno z druku wyszły, w Krakowie in 4to w r. 1641.) N. miał za sobą Dorotę Oziębłowską, był on sędzią ziemskim Oszmiańskim. Po umieszczeniu tej wiadomości o familji Wolanów poźniej w dodatku w Tomie IV. umieścił Niesiecki następujące obszerne opisanie: Jędrzej Wolan i z bratem swoim Jakóbem otrzymał indygenat w księztwie Litewskiem od Zygmunta Augusta, kędy się krzewić począł. Wolanowo miasteczko w Oszmiańskim powiecie, za przywilejem królewskim założywszy. Był na różnych funkcyach, pisał księgi, ale dalekim od wiary katolickiej duchem, a między inszemi. 1mo. De Libertate politica sive civili Cracov. 1572. 2do. Oratio funebris in laudem Nicolai Radivilii Vilnae 1584. 3tio. Apologiam drugich Radziwiłów. 4to. Anabaptismus, sive speculum fidei et pietatis Anabaptistarum po Polsku Vilnae 1586. 5to. Paraenesis ad omnes in Regno Poloniae, Samosatenianae et Ebioniticae doctrinae Professores Vilnae 1588. 6to. Ad nova Ebionitarum contra Paraenesim objecta responsio data 1581. Spirae. 7mo. Epistolae aliquot adversus Samosatenianos de Divina Trinitate Vilnae 1592. 8vo. Caecitas et paena Ecclesiae Honnoviae Vilnae 1608. umarł w roku 1610. wieku 80. Trzy razy ponawiał słuby małżeńskie, pierwszy raz z Katarzyną Niemścianką, z tej córka wydana za Jerzego Stanisławskiego. Drugi raz z Oborską Zofią Piotrowną herbu Abdank podkomorzanką Trocką, z Wołowiczowny marszałkowny Litewskiej spłodzoną, z tej były cztery córki, jedna Kierdejowa, druga Sakowiczowa, trzecia Wańkowiczowa, czwarta Biegańska. Trzeci raz z Miłosławą kniaziową Zyzemską starościanką Rzeczycką, ta mu powiła dwie córki, jednę Tomaszowi Ostrowskiemu, drugą Olszewskiemu herbu Korwin zaślubioną, i synów trzech. 1. Piotr podkomorzy Oszmiański tak wielkiej siły, że karetę sześciokonną za koło porwawszy w biegu zatrzymał, podkowy końskie łamał, zginął w okazyi pod Werkami, złączył się był dożywotnie z Jesmanową, z której spłodził dwóch synów, Adama pisarza ziemskiego Mińskiego, żona

jego Krzyczkowska chorążanka Rzeczycka, i Jędrzeja podsędka Oszmiańskiego, z Pakoszowny herbu Prawdzic, której matka była Pacowna strażnikowna Litewska. Dwie córki, z dwiema bracią rodzonemi Hrehorym i Mikołajem Cedrowskiemi spowinowacił. 2. Jan chorąży Oszmiański, miał za sobą Annę Monstwilownę herbu Mogiła, i z niej syna Pawła pisarza ziemskiego Oszmiańskiego, po którym z Elżbiety Mleczkowny sędzianki ziemskiej Wilkomierskiej, nie zostały tylko dwie córki, jedna Biwojny, druga Wańkowicza małżonki. 3. Tomasz najprzód sędzia grodzki, a potem marszałek Oszmiański, starosta Krewski i Czotyrski po śmierci ojca swego, dwa razy wkraczał w związki małżeńskie, raz z Kapaszczewską, urodzoną z Sołohubowny i siostrą rodzoną Morskiej strażnikowy Litewskiej, i Kosakowskiej kasztelanowy Witepskiej, drugi z Katarzyną Hołownianką, urodzoną z Wilczkowny wojewodzanki Mińskiej herbu Kozieł. Z pierwszej było dwie córek, jedna żyła za Janem Haraburdą, druga za Kamińskim, i syn Jerzy, najprzód podstarości Żmudzki, umarł pisarzem ziemskim Wileńskim, żona jego Krystyna Turowna herbu Kownia, podstolanka Orszańska, z tej syn Tomasz cześnik i rotmistrz województwa Trockiego, ożenił się z Krystyną Tyzenhauzowną, której matka Gruzewska podkomorzanka Zmudzka, urodzona z Potockiej herbu Pilawa; spłodził z nią córkę Annę zaślubioną Szwerynowi podczaszemu Parnawskiemu i pułkownikowi, i synów dwóch: Alexandra stolnika Trockiego, który żył dożywotnie z Olędzką herbu Rawicz pisarzowną Wołkowyską, i Jakóba oboźnego i rotmistrza województwa Trockiego, starostę Siemieniskiego, porucznika Petyhorskiego, ten wprawdzieć miał żonę Maryanne Guntherownę pułkownikownę wojsk w. ks. Litew. urodzoną z Szwykowskiej starościanki Łozdziejskiej, ale z nią żył bezpotomnie. Z drugiej żony Hołownianki miał synów Bogusława i Alexandra. Z tych Bogusław najprzód wojski, a potem marszałek Bracławski, mąż rycerski w okazyi z Moskwą pod Basią, dwiema kulami postrzelony, a co najwięcej go zaleca, że się pierwszy z tego domu z kościołem katolickim pojednał, fundował w Drui altaryą, w której po śmierci mąż pobożny w roku 1690. pogrzebiony leży, z Tyzenhauzowny siostry wojewody Nowogrodzkiego tylko córkę zostawił Miłosławę, wydaną za Butlera sędziego ziemskiego Bracławskiego. Drugi Alexander marszałek Oszmiański, mąż wojenny, sprzysiągł się był dożywotnie z Katarzyną z Wybranowa Chlebowską herbu Poraj, chorążanką Wieluńską, której siostry jedna poszła za Dzierzbickiego, druga za Jakóba z Wojutyna Hulewicza chorążego Owruckiego, z tej córka Helena, poszła za Jana Kempińskiego cześnika Grodzieńskiego, (z niej syn Paweł)

i synowie czterej. Jędrzej stolnik Gordzierski, porucznik Petyhorski, z żoną swoją Szwerynowną zszedł bezdzietny. Bogusław skarbnik Grodzieński pojął Maryanne Lutomirską, ostatnią dziedziczkę miasta Lutomirska herbu Jastrzębiec, z tej córki jego dwie kwitną, Anna i Katarzyna, i synowie czterej Alexander, Kazimierz, Jan i Mikołaj, ludzie rycerscy. Tomasz trzeci syn Alexandra marszałka Oszmiańskiego, cześnik Oszmiański i starosta Poniewiaski, żyje w dożywotniej przyjaźni z Reginą Cedrowską skarbnikowną Mińską; z tej synowie trzej, tyleż córek: Teresa, Konstancya i Anna. Jan starosta Czortytski, ożenił się z Anną Putkamerowną stolnikowną Inflantską urodzoną z Doroty Szrertorowny kasztelanki Inflantskiej. Hrehory kapitan w wojsku Litewskiem katolikiem został, i Stefan porucznik w temże wojsku. Stanisław czwarty syn Alexandra podczaszy Mozyrski, wkroczył w związki małżeńskie z Jadwigą urodzoną z Olędzkiej, Pakoszowną stolnikowną Kowieńską, z tej zostawuje cztery córki: Annę, Katarzynę, Helenę i Teofilę, i syna jednego Alexandra. Jakób podkomorzy Oszmiański brat Jędrzeja na początku położonego, sprzysiągł się dożywotnie z Anną Stanisławowną Sadowską, kasztelanką Brześciańską herbu Drogomir, z której zrodził dwóch synów, Jarosza i Samuela, i córkę jednę Zuzannę, ta wydana za Wojciecha Wojnowskiego starostę Miedzialskiego herbu Nałęcz, Jarosz sędzia ziemski Oszmiański, 1mo voto zaślubił sobie Annę Chrapowicką podkomorzankę Trocką, (tej siostra rodzona była za Kierdejem kasztelanem Trockim: tej córki poszły, jedna za Alexandrowicza, druga za Zenowicza, trzecia za Białozora) z tej córka Dorota najprzód Hieronima Oziębłowskiego, po nim Ostenhauza podkomorzego Derpskiego małżonka: 2do voto Katarzynę Szynkiewiczownę (której siostra Elżbieta Krzysztofowi Naruszewiczowi poślubiona,) z niej była córka Teodora z Mikołajem wnuczkiem herbu Laryssa dożywotnie zmówiona: i syn Paweł, ożenił się na Wołyniu z Teofilą Hołowińską. Samuel syn Jakóba, brat Jarosza pisarz ziemski Oszmiański, żona jego Sosnowska, z tej córka Apollonia była za Piotrem Monwidem herbu Leliwa, i syn Krzysztof chorąży Wileński, żona jego Petronella Wilczkowna starościanka Oszmiańska urodzona z Oziębłowskiej.

Wolecki herbu Jastrzębiec, w ziemi Dobrzyńskiej. Jan Wolecki w województwie Lubelskiem, podpisał elekcyą Jana III. Króla. Michał, Maciej w Dobrzyńskiej 1697.

WOLFF HERB.

Lew powinien być w polu błękitnem, przez które trzy pasy żółte, jeden nad drugim idą: jedni jako Kojał. in MS.

chcą ich mieć poprzeczne na ukos, drudzy prosto wszerz tarczy rozciągnione: Iwa jedni kładą w koronie, drudzy bez korony, wszyscy go jednak w prawą tarczy głową obracają, przednie nogi i on sam, wspięte do góry, z których prawa przednia łapa wyżej idzie niż lewa, język u niego wywieszony, ogon zadarty do góry, i na grzbiet zarzucony, MS. o Famil. Pruskich, jeszcze dwa miecze przydaje do tarczy ostrzem do góry obrócone, jeden z jednej, drugi z drugiej strony, na hełmie nad koroną między dwiema skrzydłami mają pół lwa takiegoż. Ja go tu takim kształtem kładę, jakom go wysztychowanego widział. Pieczętują się nim Wolffowie, dom w cudzych krajach znaczny tak pamiętnemi dziełami, jako i honorami, nadany zaś jako namienia tenże MS. Prusk. Kasprowi Wolffowi, ten albowiem na sukkurs przypadłszy Maxymilianowi Cesarzowi w pięćset piechoty, i do Bawaryi wkroczywszy, nieraz się ale zawsze fortunnie z nieprzyjacielem potykając, wielką zdobycz z swem szczęściem, z tej expedycyi wyniósł, i cztery chorągwie Czeskie, które w Argentynie w kościele powiesił; w inszych zaś okazyach z Francuzami, Anglikami, Węgrami, Czechami, tak się męztwem swojem wsławił, że Wojciech książe Saski kawalerskim pasem nie raz ozdobił, a w r. 1504. Maxymilian Cesarz Equitem go Auratum uczynił, i tym kształtem ułożony herb, tak jemu, jako i sukcessorom jego, i owszem i inszym od brata jego rodzonego idącym synowcom nosić pozwolił. Z tegoż domu był Heindenryk Wolff, z Scholastyka, proboszcza, biskup Monasteryeński koło roku 1400. Beierling. Umarł na puchlinę. Fryderyk Societ. Jesu w Austryi, Cesarski spowiednik. Petrasancta cap. 53. f. 295. opisuje ich herb: podobny temu herb, Długosz in Vit. Episc.

go