proboszcza, także i dziekana, z dziesięciu kanonikami wsią Parypsy opatrzył. O czem Nakielski in Miechov. fol. 399. i Mikołaj Swirski, sufragan Chełmski. Bzowius przydaje, że Mikołaj Kościelecki ósmy biskup Chełmski, wieś Biała nazwaną, dla tutecznych infułatów od Króla Alexandra uprosił. Jan zaś biskup Chełmski, już był według Długosza, Królowi Władysławowi Jagiełłowi w roku 1424. wyperswadował, że chciał Lubelską ziemię oderwać od dyecezyi Krakowskiej, a do Chełmskiej ją przyłączyć, co żeby do skutku przyszło, przez Mikołaja Lasockiego kanonika Krakowskiego, u Marcina V. Papieża, konsens na to Król wyjednal, atoli Zbigniew Oleśnicki biskup Krakowski, naprzód na sejmie Sieradzkim mocno się o to ujął, a ztamtąd po sobie listy do stolicy Rzymskiej otrzymawszy, wyjednał u tegoż Papieża, że pierwszą wolą swoją kasował.

Naprzód w Chełmie katedra tutejsza gościła, ztamtąd ją do Hrubieszowa wyniósł Paweł z Granowy biskup Chełmski, a gdy i to miejsce, niezdało sią być z powagą jej, Maciej z Łomży infulat tuteczny do Krasnegostawu pomknął, tak jednak, że imię biskupów Chełmskich przy sukcesorach jego, jak zawsze było, tak i aż podziś dzień zostało. Dekanatów ma dziesięć, to jest: Krasnostawski, Zamojski, Chełmski, Lubomski, Hrubieszowski, Sokalski, Bełski, Potelicki, Turobiński; a w nich kościołów wszystkich ośmdziesiąt i jeden. Kościół zaś katedralny pod tytułem śś. Rozesłańców założony.

CHELMSCY BISKUPI.

1. Stefan zakonu Kaznodziejskiego, umarł 1417. Bzovius in Propag.c 6. in Thaumatur fol. 50. Nakiel. in Miechov. fol. 339. i 469. Scrobiszovius in Archiep. Leopol. Okol. in Russ. Florida fol. 58. Ruszel in Tryumf. f. 90. Piechow. in Episc. Chelm. 2. Jan z Opatowic, herbu Cholewa, zakonu Raznodziejskiego, umarł 1440. List Jagiella Króla dany miastu Lwowskiemu 1422. Ruszel in Fawor niebieski et in Tryumf fol. 21. Okols. in Russ. Florida fol 58. Bzovius in Propag. c. 6. Długosz 1424. Tego Zaborowskim zowie Facies, ale inszy to był Zaborowski, o którym niżej, w półtorasta lat dopiero do tej katedry nominowany, potem Zaborowskim Cholewów w Polszcze nie masz, tylko Rawiczowie. Okol. Tom II. pod Rawiczem. 3. Jan II. Kraska Taranowski, herbu Belina, zakonu Kaznodziejskiego, umarł 1462. Długosz, Cromer 1. 25. Nakiel w Miechow. f. 479.

4. Paweł z Grabowy, herbu Powała, umarł 1479. Dlugosz, Nakiel. w Miechow. f. 515. Cromer l. 25. Biel. f. 472. Picchow. in Chelm.

5. Jan III. Kazimirski, herbu Biberstein, postąpił na Przemysł. 1484.

Facies tu po Pawle z Grabowy naprzód kładzie Macieja z Łomży, po nim Jędrzeja Oporowskiego, dopiero Jana Kazimirskiego, ale jeżeli według Faciem, na Przemysłskie wstąpił po Moszyńskim Kazimirski, toć o tym czasie na tej katedrze musiał prezydować, jako się mówiło pod Pezemysłskiemi; potem jeżeli według Faciem, Maciej z Łomży koło roku 1494. rządził Chełmską dyecezyą, a Kazimirski koko roku 1481. toć ten pierwszy jest, niżeli Maciej z Łomży. Ale ani Oporowski Jędrzej po Macieju z Łomży, nie mógł być biskupem Chełmskim, bo Maciej z Łomży jeszcze był w roku 1504. jako jawnie świadczy przywilej Alexandra Króla, na cło w miasteczku Sawinie jemu dany w tym roku, a Oporowski z Przemysłskiego postąpiwszy na Kujawskie 1480, umarł 1483., jako taż Facies przyznaje gdzie o Kujawskich pisze. I owszem Oporowski, że nigdy nie był na tej katedrze, złąd poznać, bo Bielski i Nakiel. jako wyżej namienione, śmierć Pawła z Grabowy na rok 1479. zwalają i Piechowski in Chełmens. pisze, że w roku 1473. przeniósł katedrę terże Paweł z Chelma do Hrubieszowa, a Jędrzej Oporowski już był w roku 1474. biskupem Przemysłskim; toż ze mną mówi Nakiel in Miechov. f. 538. i Długosz świadczy, a tem pewniejszy autor, ile tege czasu żył i pisał.

6. Jan IV. Targowicki, herbu Tarnawa, postąpił na Przemysłskie 1488. tego opuszczono in Facie, ale list Kazimierza Króla miastu Krakowskiemu dany 1485. świadczy, że był nominatem na to biskupstwo w tym roku. Przyłuski w Statucie fol. 807. wyraźnie o nim mówi.

7. Maciej z starej Łomży, umarł 1505. List Albrychta Króla miastu Krakowskiemu 1493. Nakiel. w Miechow. fol. 539. Przywileje u Piechowsk.

8. Mikołaj Kościelecki, herbu Ogończyk, umarł 1518. List Zygmunta 1. miastu Lwowskiemu 1507. Decius, Nakielski folio 575. Piechowski in Chełmen.

9. Jakób Buczacki, herbu Abdank, postąpił na Płoc. 1538. List Zygmunta I. 1537. miastu Krakowskiemu. Nakiel. in Miech. fol. 596. Lubieński in Episc. Płocen. Piechowski in Chełm. gdzie też przywileje kładzie, że w tym czasie tu siedział. Po nim Facies kładzie Piotra Gamrata, z tym wszystkim taż Facies między Płockiemi biskupami, wprzód liczy Gamrata, niżeli Buczackiego i słusznie; ale jakoż tedy Buczackiego przestąpił Gamrat, kiedy po nim brat Chełmskie? Ja z różnych przywilejów, które przytaczam tak pod Kamienieckiemi biskupami, jako i Przemysłskiemi doszedłem, że Gamrat prosto z Kamienieckiej infuły przeniósł się na Przemysłską, z tamtąd na Płocką i tam dalej, nie wkroczywszy na Chełmską. Prawda, że u Paprockiego o herbach . 506. na liście Zygmunta I. 1531. znajdziesz Gamrata biskupem Chełmskim, ale to omyłka prasy drukarskiej, która go miasto Kamienieckim napisała Chełmskim, ile że drugie listy świadczą, że w ten czas na Kamienieckiej prezydował, i Buczacki jeszcze na Chelmskiej siedział.

10. Sebastyan Branicki, herbu Korczak, postąpił na Poznańskie 1539. Tego opuszczono in Facie, ale o nim świadczy Treterus in Posnan. i list Zygmunta I. in M. S. Petricov. Taż Facies między Poznańskiemi biskupami o tym Sebastyanie pisząc, Smo

ka mu za herb podrzuca, aleć żaden dom Branickich Smokiem się nie pieczętuje, Gryffowie są i Korczakowie, ten zaś do Korczaków należał, jako wyraźnie Treter. in Pozn. i inni o tem świadczą.

11. Samuel Maciejowski, herbu Ciołek, postąpił na Płockie 1542. Nakiel. w Miechow. f. 627. List Zygmunta I. u tegoż f. 629. Biel. fol. 570.

12. Mikołaj II. Dzierzgowski, herbu Jastrzębiec, postąpił na Kujawskie 1543. tego opuszczono w Facie, ale o nim pisze Damalewski in Ep. Vladisl, i list Zygmunta I. in M. S. Petric. świadczy.

13. Jędrzej Zebrzydowski, herbu Radwan, postąpił na Kujawskie 1546. List Zygmunta I. u Paproc. o herbach f. 86., i Nakiel. · w Miechow. f. 653. Damal. in Epis. Vladisl. Starowol. Orichow. Gornicki.

14. Jan IV. Dziaduski, herbu Jelita, postąpił na Przemysłskie 1546. Nakiel. in Miech. f. 632. f. 640. et f. 716. na liście Zygmunta I. Z tego autora Piechow. in Chełmen. a z niego Facies Dziaduskiego kładą między Chełmskiemi biskupami, ale z listu Augusta I. u Paproc. o herbach. 85. danym 1546. poznać, że tu nigdy nie prezydował, bo tam tak czytam Zebrzydowskiego Chełmskim i nominatem Kujawskim, Dziaduskiego już Przemysłskim, Drohojowskiego Kamienieckim i nominatem Chełmskim.

15. Jan V. Drohojowski, herbu Korczak, postąpił na Kujawskie 1551. List Zygmunta I. u Paproc. f. 86. i u Zatus. T. II. f. 747. Nakiel. fol. 640.

16. Jakób II. Uchański, herbu Radwan, postąpił na Kujawskie 1557. List Augusta I. u Paproc. folio 473. i miastu Lwowskiemu 1553. Damalewicz in Vladislavien.

17. Jan VI. Przerębski, herbu Nowina, postąpił na Gnieznieńskie 1559. podkanclerzy Koronny. List Augusta I. 1558. miastu Lwowskiemu. Nakiel. w Miechow. f. 666. Nadgrobek jego w Łowiczu. Damal. in Archiep. Gnesn. Piechow. in Chelm. Episc.

18 .Mikołaj III. Wolski, herbu Półkozic, postąpił na Kujawskie roku 1565. Rey Zwierzyniec f. 60. Damal. in Vladisl. Nakiel. Miechov. fol. 667.

19. Wojciech Sobiejuski, herbu Dołęga, postąpił na Przemysłskie 1577. Biel. fol. 652. Załuski T. II. fol. 749. Scrobiszov. in Archiep. Leopol.

20. Jan VII. Zaborowski, herbu Rawicz, zakonu ś. Dominika, umarł nim mu expedycya przyszła 1577. tego opuszczono in Facie, ale o nim świadczy Bzovius in Paproc. c. 13. i nadgrobek jego u ojców Dominikanów w Krakowie. Severinus in Vita S. Hyacinthi.

21. Adam Piechowski, herbu Rogala, umarł 1585. Nadgrobek jego w Warszawie, który wypisał Starowol. in Monu. Solicov. Comment. fol. 153.

22. Stanisław Ossowski, herbu Gryff, umarł nim mu expedycya z Rzymu przyszła 1586. Piechow. in Epis. Chelm. Nakiel. 23. Wawrzeniec Goślicki, herbu Grzymała, postąpił na Przemyslskie 1591. Acta Synodi Provinc. Petricov. 1589. i list Zygmunta

III. miastu Krakowu. List do Sixta Papieża u Severina 1. 3. c. 45. Heindensz. de nupt. Zamos. Piasec. Chron. Piechow. in Episc. Chelm. 24. Stanisław II. Gomoliński, herbu Jelita, postąpił na Łuckie 1600. Konst. 1598. fol. 516. Spondanus in Annal. Eccl. 1595. Ner 14. Nakiel. w Miechow. fol. 770. Testament Rozrazew. biskupa Kujawskiego. Piechow. in Chelm. Episc.

25. Jerzy Zamojski, herbu Jelita, umarł 1620. Nakiel. in Miechov. f. 795. Lubien. de motu Civili l. 1. Hist. Poss. Pol. Pruth. fol. 432.

26. Maciej II. Łubieński, herbu Pomian, postąpił na Poznańskie 1626. Scrobiszov. in Archiep. Leop. Damal. in Archiep. Gnesnen. 27. Remigian Koniecpolski, herbu Pobog, umarł 1640. Acta Synodi Provinc. Petric. 1628. Scrob. in Archiep. Leop. Piechow. in Chelm.

28. Paweł II. Piasecki, herbu Janina, postąpił na Przemysłskie 1644. Konst. Synod. Prov. Varsav. f. 2. Damal. in Archiep. Gnes. f. 400.

29. Stanisław III. Pstrokoński, herbu Poraj, umarł 1657. Szczygielski in Tinecia f. 129. Auctor 50. Singul. Piechow. in Chełm. Episc.

30. Tomasz Lezeński, herbu Nałęcz, postąpił na Łuckie 1669. Dedic. Slaviae Parisii 1659. Piechow. in Chelm. Kochow. 31. Jan VIII. Rożycki, herbu Doliwa, umarł 1569. Podpisał manifestacyą Duchowieńs. Piechow. in Chełmen. Episc. Duryew. in M. S.

32. Krzysztof Zegocki, herbu Jastrzębiec, umarł 1672. Tego po Dąbskim polożono in Facie, ale że go w r. 1671. ks. Czartoryski na to biskupstwo z krzeszła Inowrocławskiego wstępującego święcił, świadczy Hist. Coll. Raven. Zatus. T. 1. f. 404. Kanon Propugnac. *)

33. Stanisław IV. Dabski, herbu Godziemba, postąpil na Łuckie 1676. Załuski T. 1. f. 556. Hist. Coll. Gedanen. Piechow. in Chełm. 34. Stanisław V. Święcicki, herbu Jastrzębiec, umarł 1696. nim mu expedycya przyszła na Chełmińsk Załuski. T. 1 f. 680. Hist. Coll. Crasnost.

35. Mikołaj IV. Wyżycki, herbu Osmorog, umarł 1704. Piechow. in Chelm.

36. Kazimierz Łubieński, herbu Pomian, postąpił na Krakowskie 1711. Piechow in Chełm.

35. Teodor Wolff, herb tegoż nazwiska, umarł nim wjechał ne nie 1712. Piechow. in Chełm.

38. Krzysztof Szembek, herb tegoż nazwiska, postąpił na Przemysłkie 1718.

39. Alexander Fredro, herbu Bończa, pestąpił na Przemysłskie 1724. 40. Felix Jan Szaniawski, herbu Junosza, umarł 1733.

41. Józef Szembek, herbu tegoż nazwiska, postąpił na Płockie 1752. 42. Walenty Wężyk, postąpił na Przemysłskie 1764.

*) Krzystof Żegocki r. 1673. Marca 1. podpisał w Warszawie skrypt czyli bractwo, które Król Michał uczynił. - Manuskr. Helsbergski.

43. Felix Turski, postąpił na Krakowskie już jako administrator 1770. 44. Antoni Onufry Okęcki, postąpił na Poznańskie 1780.

45. Jan Aloizy Alexandrowicz, umarł 1781.

46. Maciej Garnysz, umarł 1789.

47. Wojciech Skarszewski, herbu Leszczyc, poszedł na metropolią Warszawską 1823., umarł 1825.

Kapituła Chełmska, krom proboszcza, dziekana, archidyakona, kantora, scholastyka, kanclerza, prałatów; kanoników innych ma dziesiąciu, z których jednego na trybunał Koronny deputata obiera. Zgromadza się kapitulariter dwa razy do roku, raz na święto Trzech Króli, drugi raz na świato Rozesłańców, których też albo raczej dwunastu apostołów,

KIJOWSKIE BISKUPSTWO.

Kromer lib. 20. Piotr Ruszel in Tryumf. Gabriel Godzimirski. Bzovius in Annal. Eccl. Num 12. koło r. 1400. biskupstwo Kijowskie od Władysława Jagiełła Króla Polskiego fundowane być mienią. Atoli Okolski in Russia Florida i z niego ks. Rutka, ba i sam Ruszel, w drugiej książce której dał tytuł Fawor niebieski na rok 1321. erekcyą jej składają, czego jawniej popierając z dziejów kościelnych Nakielski w Miechowji fol. 247. mówi, Kijowianom prawi, gdy już od stu lat blizko, Biskupa Latini ritus nie mieli, Stefan biskup Lubuski z rozkazu stolicy apostolskiej, Henryka zakonu ś. Dominika na tej katedrze postawił, który do