40. Hieronim Wierzbowski, herbu Jastrzębiec, postąpił na województwo Sieradzkie 1661. Dedicatio Slaviae Parisii 1659. Kochow. clim. 2. 1. 2.

41. Zygmunt Działyński, herbu Ogończyk, postąpił na województwo Kaliskie 1678. Confirm. Jur. Gent. Michała Króla 1670. Historia Collegi Jaroslavien. 1672.

42. Jan Opaliński, herbu Łodzia, umarł 1684. Constit. 1678. f. 12. et 1683. f. 13. Histor. Colleg. Posnan. Celeusma Panegir. 43. Zygmunt Dąbski, herbu Godziemba, 1704. umarł. Załuski 1697. T. II. f. 394. Curyewski in MS.

44. Maciej Pstrokoński, herbu Poraj, 1707.umarł.

45. Jan Jakób Potulicki, herbu Grzymała, umarł 1726.
46. Jędrzej Dąbski, herbu Godziemba, umarł 1734.
47. Antoni Dąbski, herbu Godziemba, umarł 1770.

48. Ludwik (Stanisław) Dąbski.

KIJOWSKIE WOJEWÓDZTWO.

Kijów, kiedyś stolica jedynowładców i książąt Ruskich; luboć potem, za odmianą szczęścia, gdy go sobie po różnych rewolucyach wielkie książęta Litewskie mocą podbili, im holdować począł. Ostatni z książąt Litewskich krwi, książe Kijowski, Simon Olelkowicz umierając w roku 1471, wprawdzieć zostawił sukcessorów tego księztwa, syna i córkę nie dorosłe, i Kazimierzowi Królowi, przez posły swoje ich zalecał, posławszy mu za upominek konia i fuk, których używał w różnych okazyach przeciwko Tatarom fortunnie ich gromiąc; przecież Król Kazimierz za radą panów Litewskich, księztwo Kijowskie w powiat przerobił, i zaraz Marcina Gastolda, za starostę, czyli raczej wojewodę Kijowianom przełożył: którego wprawdzieć zrazu przyjąć nie chcieli ziemianie Kijowscy, atoli widząc nieprzełamanego w swem przedsięwzięciu Kazimierza Króla, uspokoili się. Od tego tedy czasu województwo Kijowskie swój początek wzięło. Cromer lib. 21. Kojałow. par. 2. Miejsce potem w senacie Polskim, wojewodom Kijowskim dopiero naznaczone na sejmie Lubelskim 1569: czego popiera list Zygmunta Augusta w tymże roku 6. Junji dany: kędy też przyznaje ten Król, że Kijowska prowincya, jeszcze za pierwszych Królów w Polszcze, do tego Królestwa była przyłączona, to męztwem i szablą Polską zawojowana, to przez dobrowolne poddanie się jej, to przez spadki niektórych lennych książąt, którzy się nią byli podzielili, co znać z wielu przywilejów Koronnych in Archivo Regni złożonych: dopiero ją pierwszy Władysław Jagiełło Król Polski do wielkiego księztwa Litew

skiego przyciągnął, lubo się o to Polacy nie raz z Litwą umawiali, i prawa swego do niej upominali. Przecież jeszcze i potem do prowincyi Litewskiej to województwo należało, aż w roku 1579 do laski i prowincyi Małopolskiej przyłączone. Dzieli się zaś na trzy powiaty: Kijowski, Żytomierski i Owrucki. Wprawdzieć wielka część jego iz samem miastem Kijowem po dziś dzień od Carów Moskiewskich zawojowana, onymże holduje, atoli nie wszystko, dla czego do tych czas, tak biskupów Kijowskich, jako i wojewodów, kasztelanów i inszych urzędników ziemskich, słusznie sobie Polska przywłaszcza. Deputatów dwóch na trybunał koronny obierać im pozwolono, z temiz warunkami, które i województwu Wołyńskiemu są przydane. O czem Konstitucya 1590, fol. 582. Posłów zaś na sejm czterech. Konstytucya 1659, rycerstwu tego województwa przyznała, że im Król choćby żadnej possessyi w któremkolwiek czy Koronnem, czy Litewskiem województwie nie mieli, może urzędy i wakanse tego województwa konferować, byle tylko katolikami byli. Województwo Kijowskie, że się pomieścić może z starostwem swojem južem namienił wyżej. Za herb nosi anioła białego w czerwonem polu. Paproc. o herb. f. 718. Gvagnin w Kronice Ruskiej fol. 24, powiada że chorągiew jego zielona o dwu rogach, w polu czerwonem, z jednej strony pogonią Litewską, z drugiej strony Niedźwiedziem czarnym, w polu białym naznaczona, atoli co się tycze pogoni pomyli się Gvagnin. Bielski fol. 9. krom anioła z jednej strony chorągwi, który w jednej ręce miecz goly, nadol końcem spuszczony, w drugiej pochwy trzyma: na drugiej stronie, przywłaszcza mu Niedźwiedzia w białem polu, u którego noga lewa przednia trochę do góry podniesiona.

KIJOWSCY WOJEWODOWIE.

1. Marcin Gastold, herbu Abdank, od roku 1471. Cromer lib. 27. 1474. Bielski fol. 452. Kojałow. par. 2. Stryjkow. fol. 649. Długosz.

2. Jerzy Pac, herbu Gozdawa. Kazania ks. Jakóba Olszowskiego. Decora Lilieti, ale żaden z nich roku nie napisał kiedy siedział na tem krześle.

3. Dymitr książe Puciatycz, herbu Syrokomla, umarł 1503. Stryjkowski f. 689. Kojałowski par. 2.

4. Jurgi Montowtowicz, herb swój własny, 1503. Stryjkow. f. 689. Kojałowicz par. 2.

5. Jędrzej Niemirowicz, herbu Gozdawa. 1511. Kojałow. par 2. Stryjkow. lib. 3. cap. 6. f. 724. Cureus f. 228. Okolski T. I. f. 398. *).

6. Jerzy Radziwił, herbu Trąby, postąpił na kasztelanią Trocką koło roku 1520. Olszow. Kazanie pogrzebowe Anny Sapiez. Starowolski Bellat. Sarmat.

7. Jan książe Dubrowicki, herb swój własny, od roku 1542. postąpił na Trockie województwo 1543. Stryjkow. lib. 24. cap. 5. fol. 759.

8. Fryderyk książe Pruński, herb ś. Jerzy, umarł 1555. Sarnicki lib. 7. Stryjkow. f. 760., ale mu imie daje Siemion. Acta terrestria Kiiovien.

9. Hrehory Chodkiewicz, herbu Kościesza, postąpił na kasztelanią Trocką koło roku 1557. Monimenta Colleg. Ostrog. S. J. 1556. 10. Konstantyn książe Ostrogski, herb swój własny, umarł 1606. Constit. 1569. f. 170. List Zygmunta III. 1597. miastu Lwowskiemu. Paproc. o herbach f. 688. 1583. Sarnicki in Praefat. Górnicki dworzanin. Heindensz. de Bello Moschov. Bielski. P. Młodzianowski Concio.

11. Jędrzej Sapieha, herbu Lis, umarł 1608. Histor. Sapieh. par. 3. i na inszych miejscach czytałem go.

12. Stanisław Zołkiewski, herbu Lubicz, wziął pieczęć wielką 1617. Const. 1608. fol. 887. List Zygmunta III. 1611. de Feudo Prussiae. Kobierzyc.

13. Tomasz Zamojski, herbu Jelita, wziął pieczęć mniejszą 1629. Const. 1623. f. 3. et 4. Nakielski in Miech. f. 919. Petricius Starowolski Monum.

14. Alexander książe Zasławski, herb swój własny, umarł 1629. Meletii Smotryski Paraenesis. Panselene. Duryewski in MS. 15. Stefan Chmielecki, herhu Bończa, umarł 1630. Constit. 1631. f. 35. już o zmarłym. Okolski T. I. f. 64. Starowolski in Bellat. Sarmat.

16. Janusz Tyszkiewicz, herbu Leliwa, umarł 1648. Constit. 1632. f. 2. Porządek Elekcyi 1632. et 1648. f. 20. Potock. Centur. J. 117. Okolski Russia f. 112. Pigłowski Elogia.

*) Roku 1529. Wojciech Neynir. albo Niemirowicz, wojewoda Kijowski podpisał się w Wilnie na przymierzu między Zygmuntem 1. Królem, a Albrechtem księciem Pruskim - omyłka więc u Niesieckiego. Cod. Dipl. Vol. IV. fol. 261.-P. W.

17. Adam Kisiel, herbu Świętołdycz, umarł 1653. Centuria Potock. fol. 80. et 309. Histor. Pastor. f. 99. Starwolski Monum. fol. 761.

18. Stanisław Potocki, herbu Pilawa, postąpił na województwo Krakowskie 1658. Kochow. climact. 2. fol. 101. Histor. Coll. Cracov. 1656. f. 830.

19. Jan Zamojski, herbu Jelita, postąpił na województwo Sendomirskie 1659. Annuae Colleg. Calissiensis.

20. Jan Wychowski, herbu Abdank, zabity 1664. Constit. 1661. J. 5. et 1662. f. 8. Kochow. climact. 3. lib. 3. Dedicat. Slaviae Parisii 1659.

21. Stefan Czarnecki, herbu Łodzia, umarł 1665. Kochow. climact. 3. lib. 3. f. 169. Centur. Potoc. f. 272. Twurdowski Wojna Domowa.

22. Michał Stanisławski, herbu Pilawa, umarł 1668. Constit. 1667. f. 6. Kochow. climact. 3. lib. 4. f. 169.

23. Jędrzej Potocki, herba Pilawa, postąpił na województwo Krakowskie 1682. Const. 1678. f. 3. Confirmat. Jurium Gent. Michała i Jana III. Królów Polskich 1676. Zawadzki f. 11. 1669. Hist Coll. Cracov.

24. Stefan Niemierzyc, herbu Klamry, umarł 1683. Duryews. f. 17. w Pamięci Niezeszłej Kostkow.

25. Marcin Kącki, herbu Brochwicz, postąpił na województwo Krakowskie 1702. Const. 1690. f. 5. Załuski T. III. f. 53. 26. Józef Potocki, herbu Pilawa, Const. 1703. f. 12.

27. Stanisław Potocki, herbu Pilawa, w latach 1748-1753. 28. Franciszek Salezy Potocki, herbu Pilawa, 1771. umarł. 29. Stanisław Lubomirski, umarł 1784.

30. Józef Stępkowski, umarł 1790. 31. Prot Potocki.

INOWROCŁAWSKIE WOJEWÓDZTWO.

To województwo, ile kiedyś jednoż z Brzeskiem Kujawskiem, jednymże się herbem z niem szczyci. O początkach jego mówiłem, gdzie o Brzeskiem Kujawskiem województwie, fol. 161. Dzieli się na powiaty, Inowrocławski i Bydgoski. Do niegoż należy ziemia Dobrzyńska, która też tak jest wielka, że w sobie trzy powiaty zamyka, to jest Dobrzyński, Lipieński i Rypiński. Herb jej głowa człowieka sędziwego w czerwonem polu, u której pod samą brodę, spodem jedna korona, a druga na głowie jej, z której dwa bawole rogi w górę wychodzą. Ma taź ziemia trzech kasztelanów mniejszych Dobroczyńskiego, Rypińskiego i Słońskiego. Gród w Bobrownikach nad Wisłą, w Lipnie sejmikować zwykła, kędy jednego deputata na trybunał Koronny, dwóch posłów

:

na sejm obiera. Do województwa należy krom Inowrocławskiego kasztelana, kasztelan Bydgoski, które w Radziejowie sej mikuje, dwóch posłów także na sejm wysyła.

1. Jan z Płumincowa w latach 1339. 1343. z Naruszewicza. 1. Maciej z Radolina, herbu Leszczyc, 1400. List Władysława Jagiełła Kr. miastu Lubelskiemu 1403. miastu Krakowskiemu. 2. Janusz z Kościelca, herbu Ogończyk, 1413. List Jagiełła u Lask. w Statucie 1413. f. 127. i in MS. Archiv. 1421. Długosz T. II. Bielski f. 323.

3. Maciej z Łabiszyna, herbu Prawdzic, 1422. List Jagietta Kr. miastu Krakowskiemu i miastu Sendomirskiemu.

4. Jarand z Grabie, (Miech. lib. 4.) z Brudzewa, herbu Pomian. List Jagiella 1432. miastu Lubelskiemu 1436. u Łaskiego w Statucie f. 140. miastu Krakowskiemu 1438.

5. Maciej Danaborski, herbu Topor. Cromer lib. 27. Długosz gdzie o jego synu piszą, ale jemu żaden roku nieprzypisał.

6. Mikołaj Scibor Szarlej, herbu Junosza, umarł 1457. Długosz T. II. Cromer lib. 24. Paprocki o herbach f. 248. Okolski T. I. folio 360.

7. Mikołaj z Kościelca, herbu Ogończyk, 1457. List Kazimierza Kr. u Laskiego w Stat. f. 65. Długosz 1461. Cromer 1. 24. Bielski f. 422.

8. Jan z Kościelca, herbu Ogończyk, 1466. Bielski f. 452. List Kazimierza III. miastu Lubelskiemu 1468. Damalew. in Episcop. Vladisl. f. 335. Cromer lib. 28. 1470.

9. Jędrzej z Kretkowa, herbu Dołęga, 1478. List Kazimierza Kr. miastu Krakowskiemu i miastu Sendomirskiemu.

10. Mikołaj z Kościelca, herbu Ogończyk, 1480. Długosz Tomo II. MS. Konopatsc. Joan Columna. Kazanie Strzała.

11. Jan z Oporowa, herbu Sulima, 1483. Damalew. in Episc. Vlad. f. 346. List Kazimierza Kr. miastu Lwowskiemu.