V. THE DEATH OF ORPHEUS

AN UNAPPRECIATIVE AUDIENCE

Carmine dum tali silvas animosque ferarum
Threïcius vates et saxa sequentia ducit,
ecce nurus Ciconum, tectae lymphata ferinis
pectora velleribus, tumuli de vertice cernunt
Orphea percussis sociantem carmina nervis.

E quibus una, leves iactato crine per auras,
'En,' ait en hic est nostri contemptor!' et hastam
vatis Apollinei vocalia misit in ora;

675

quae foliis praesuta notam sine vulnere fecit.
Alterius telum lapis est, qui missus in ipso

680

aëre concentu victus vocisque lyraeque est,
ac veluti supplex pro tam furialibus ausis
ante pedes iacuit. Sed enim temeraria crescunt
bella, modusque abiit, insanaque regnat Erinys.
Cunctaque tela forent cantu mollita; sed ingens
clamor et infracto Berecyntia tibia cornu
tympanaque et plausus et Bacchei ululatus
obstrepuere sono citharae.

THEY TEAR IN PIECES HIS FOLLOWERS, THEN THE BARD

685

Tum denique saxa

690

non exauditi rubuerunt sanguine vatis.

Ac primum attonitas etiamnum voce canentis

672. vātēs: poēta. 673. nurūs: mulierēs. lymphāta: insāna. 679. praesūta: tecta, 351.685. mollita: superāta, 51.

innumeras volucres anguesque agmenque ferarum
Maenades Orphei titulum rapuere triumphi.
Inde cruentatis vertuntur in Orphea dextris
et coeunt ut aves, si quando luce vagantem

noctis avem cernunt; structoque utrimque theatro
ceu matutina cervus periturus harena

praeda canum est, vatemque petunt et fronde virentes
coniciunt thyrsos, non haec in munera factos.

DEATH OF ORPHEUS

Hae glebas, illae direptos arbore ramos,
pars torquent silices. Neu desint tela furori,
forte boves presso subigebant vomere terram;
nec procul hinc multo fructum sudore parantes
dura lacertosi fodiebant arva coloni.
Agmine qui viso fugiunt, operisque relinquunt

arma sui; vacuosque iacent dispersa per agros

695

700

705

692. rapuere: disiēcēre. - 694. vagantem: errantem, 154. — 700. torquent: iaciunt, 116.—701. subigēbant: arābant.—703. lacertōsī: validī, fortēs, 216.

sarculaque rastrique graves longique ligones
Quae postquam rapuere ferae, cornuque minaces
divellere boves, ad vatis fata recurrunt,

tendentemque manus atque illo tempore primum
inrita dicentem nec quicquam voce moventem
sacrilegae perimunt; perque os, pro Iuppiter! illud,
auditum saxis intellectumque ferarum

sensibus, in ventos anima exhalata recessit.

710

BIRDS, ROCKS, AND TREES MOURN HIS DEATH

Te maestae volucres, Orpheu, te turba ferarum,

te rigidi silices, te carmina saepe secutae

fleverunt silvae: positis te frondibus arbos

tonsa comam luxit; lacrimis quoque flumina dicunt
increvisse suis, obstrusaque carbasa pullo

naides et dryades passosque habuere capillos.

715

Membra iacent diversa locis: caput, Hebre, lyramque 720 excipis: et-mirum !— medio dum labitur amne,

flebile nescio quid queritur lyra, flebile lingua

congelat et patulos, ut erant, indurat hiatus.

730

708. divellere: rapuēre, 692. fāta: necem, 663.—710. inrita: vāna. -716. positis: āmissīs. -722. flēbile: lūgubre, 645.· patrium.—727. rōre: aquã, 191.728. morsūs: dentēs.

724. populāre:

Umbra subit terras, et quae loca viderat ante, cuncta recognoscit; quaerensque per arva piorum invenit Eurydicen, cupidisque amplectitur ulnis.

THE IMPIOUS WOMEN ARE CHANGED INTO TREES

Non impune tamen scelus hoc sinit esse Lyaeus : amissoque dolens sacrorum vate suorum,

protinus in silvis matres Edonidas omnes,

733. ulnis: bracchiis, 581.-734. spatiantur: ambulant.

735

quae videre nefas, torta radice ligavit.

Quippe pedum digitos, in quantum quaeque secuta est,
traxit, et in solidam detrusit acumine terram.

Utque suum laqueis, quos callidus abdidit auceps,
crus ubi commisit volucris, sensitque teneri,
plangitur, ac trepidans adstringit vincula motu :
sic, ut quaeque solo defixa cohaeserat harum,
exsternata fugam frustra temptabat; at illam
lenta tenet radix, exsultantemque coercet.

Dumque ubi sint digiti, dum pes ubi, quaerit, et ungues, adspicit in teretes lignum succedere suras.

Et conata femur maerenti plangere dextra,
robora percussit. Pectus quoque robora fiunt ;
robora sunt umeri; longos quoque bracchia veros
esse putes ramos, et non fallare putando.

742. dētrūsit: inseruit, 442.

THE GUARDIAN OF THE UNDER WORLD

740

745

750