Cataniae,

1° februarii.

Fridericus, Romanorum imperator, Honorio papae notum facit se juxta provisionem ejus civitatibus et nobilibus Societatis Lombardiae omnem rancorem remisisse, omniaque banna per se vel per alium eis imposita penitus revocavisse.

(Edider. SAVIOLI, Annal. Bologn., pars III, p. 71. PERTZ, Monum. Hist. Germ., t. IV, p. 258. · Litterae autem de re eadem rectoribus civitatum et nobilibus directae extant ap. LUNIG, Cod. Ital. diplomat., t. III, p. 9. — MuRATORI, Antiq. Italic. med. aevi, t. III, p. 909. —SARTI, De claris archigymn. Bonon. profess., I' pars, p. 69.)

Sanctissimo in Christo patri domino H. Dei gratia, etc., Fredericus eadem gratia Romanorum imperator, semper augustus, etc. Causam offense quam nuper quidam de civitatibus, locis et personis de Lombardia, Marchia et Romaniola, videlicet Mediolanum, Placentia, Vercelle, Bononia, Faventia, Alexandria, Taurinum, Lauda, Pergamum, Brixia, Mantua, Verona, Padua, Vicentia, Tervisium, Crema, . . . marchio Montisferrati, comes Gotifredus de Blandrato et quelibet alie persone de locis predictis contra majestatem nostram et nostrum imperium commiserunt, quia videbatur impedimentum afferre negotio Terre Sancte, in prudentia et dispositione vestra ac fratrum vestrorum venerabilium cardinalium posuimus absolute. Vestra igitur provisione super hoc plenius intellecta, pro reverentia Jesu Christi et ipsius Terre Sancte negotio, universis et singulis supradictis de innata nobis clementia remittimus omnem rancorem, malivolentiam, injurias et offensas, omniaque banna, constitutiones, sententias et ordinamenta que fecimus vel imposuimus per nos vel per alium aliusve pro nobis imposuit eis seu alicui de civitatibus, locis et personis eisdem, et quecumque ex eis vel ob ea secuta sunt, penitus revocamus, et specialiter constitutionem factam de studio et studentibus Bononie; universos et singulos qui occasione alicujus predictorum lesi

videntur, restituentes in integrum in omnibus et per omnia suo statui atque fame, remittendo infamiam omnem et penam que secute sunt ex aliquo predictorum, ita quod ea que per eos medio tempore acta sunt, non obstantibus supradictis, robur obtineant quod alias debuerant obtinere. Ad hec civitates, loca et personas predictas recipimus in nostre gratie plenitudinem et eis reddimus firmam pacem, reservantes tamen nobis contra predictum marchionem Montisferrati omnia jura omnesque actiones que nobis competunt, tam de debito quo nostre celsitudini est affectus quam de terra que propter ipsum debitum nobis extitit obligata (1). Faciemus etiam restitui captos occasione predicte offense cum bonis suis ac alia que occasione hujusmodi capta sunt vel detenta. Faciemus insuper fieri patentes litteras ex parte carissimi filii nostri Henrici Romanorum regis illustris, quod pacem et remissionem istam ratam habebit et firmam, quodque remittet eis omnem rancorem, malivolentiam, injurias et offensas. Ad plenam autem certitudinem hujus rei presentes litteras juxta beneplacitum vestrum fieri jussimus sigillo majestatis nostre munitas.

Datum Catanie, primo die februarii, XV indictionis.

[In eumdem modum scripsit idem imperator rectoribus civitatum Mediolani, Placentie, Vercellarum, Bononie, Faventie, Alexandrie, Taurini, Laudi, Pergami, Brixie, Mantue, Verone, Padue, Vicentie, Tervisii, Creme, . . . marchioni Montisferrati, comiti Gotifredo de Blandrato, aliisque locis et personis quibuslibet de Lombardia, Marchia et Romaniola, que nuper contra majestatem imperialem et imperium commiserunt offensam; usque in finem, verbis competenter mutatis. Datum ut supra.]

Apud Calatagironum,

Fridericus, Romanorum imperator, per litteras suas patentes notariorum collegium apud Papiam quod fuerat abolitum restituit. 14 februarii.

(4) Verisimiliter propter mutuum novem millium marcarum argenti, de quo supra p. 425. II. Pars

90

(Memorat. ap. ROBOLINI, Notizie storiche di Pavia, IV, 1, 109, ex instrumento dato die 28 martii sequentis, quo Torsellinus, vicarius Rolandi Rubei Papiensis potestatis, hoc imperiale mandatum consilio Credentiae praesentavit. Tenorem vero litterarum, quas in statutis praedicti collegii anno 1707 impressis (libr. I, tit. I), et in collectione cui titulus: Ticinensia (vol. II, no 22, p. 3 et 6) insertas Robolini dicit, frustra requisivimus.)

Datum apud Calatagironum, XIV februarii, XV indictione.

Laterani, 21 februarii.

Honorius papa Fridericum Romanorum imperatorem hortatur ad relaxandum imperiale bannum cui civitas Massilia subjecta fuit, cum cives iidem excommunicationis vinculo, quo propter injurias episcopo ipsorum illatas tenebantur, fuerint absoluti, et ad dimittendos Petrum de Sancto Jacobo et Guillelmum Vivaldum concives eorum, crucesignatos, quos ob eamdem causam cepit et adhuc detinet.

(Edider. MÉRY et GUINDON, Histoire de la municipalité de Marseille, t. I, p. 433, ex transumpto ann. 1243.)

Honorius episcopus, servus servorum Dei, carissimo in Christo filio F. illustri Romanorum imperatori, semper augusto et regi Sicilie, salutem et apostolicam benedictionem. Dilectus filius noster R. Sancti Angeli diaconus cardinalis, Apostolice Sedis legatus, et venerabilis frater noster episcopus ac cives Massilie suis nos litteris supplicarunt ut cum iidem cives data sufficienti cautione promiserint dicti cardinalis et episcopi obedire mandatis supra dampnis et injuriis irrogatis ipsi episcopo et ejus ecclesiis ab eisdem, ac excommunicationis vinculo quo propter hec tenebantur sint juxta formam Ecclesie absoluti, ad relaxandum imperiale bannum cui eorum civitas occasione hujusmodi est subjecta, ad gratiam serenitatis tue restituendam eisdem, ac dimittendum Petrum de Sancto Jacobo et Guillelmum Vivaldum concives eorum, crucesignatos, quos ob

eamdem causam cepisti et detines adhuc captos, te apostolicis precibus inducere dignaremur. Ideoque serenitatem tuam rogandam duximus et hortandam quatenus bannum relaxes precum nostrarum interventu predictum, et imperialem gratiam eis reddas, ac dictos Petrum et Guillelmum restituas libertati, preces nostras taliter auditurus quod eas sibi sentiant profuisse.

Datum Laterani, IX kalendas martii, pontificatus nostri anno undecimo.

Honorius papa rectoribus Societatis Lombardiae mandat ut celeriter litteras ipsorum de accipiendo compromisso transmittant, et interim quae pro Terrae Sanctae succursu facere tenentur praeparent, ita ut imperatori notitia non veniat quod tamdiu missionem litterarum distulerint, neque eidem occasio praebeatur eumdem succursum differendi (1).

(Edid. partim RAYNALD., Annal. eccles., t. I, ad ann. 1227, § VI, e Regesti lib. XI,

n° 580.)

Honorius, etc., rectoribus Societatis Lombardie, etc. nobis et ipsi imperatori, omni occasione et excusatione cessantibus, ita celeriter transmittatis, quod non possit ad ipsius imperatoris venire notitiam vel vos ipsarum litterarum missionem distulisse tamdiu vel nos vobis super hoc iterato scripsisse; ac interim nihilominus cum ea sollicitudine

(4) Ne vero apparatus sacrae expeditionis in Germania teperent, paulo ante summus pontifex Hermannum domus Theutonicorum magistrum miserat, litteris significans sopitos esse Lombardiae tumultus et omnes qui voto Hierosolymitano se astrinxerant itineri se accingere jubens. Quo argumento ad Andream Ungariae regem et ad Ludovicum lantgravium Thuringiae scripsit, quos eodem litterarum exemplo ad conscendendas mense augusto naves paratos ac expeditos esse monuit. Cf. RAYNALD., Ibidem, § VII, ex Regest. Honor., lib. XI, nis 462-463.

[Februario

exeunte.]

quam angustia temporis exigit ea que pro ipsius Terre Sancte succursu facere tenemini preparetis, ne ipsi imperatori differendi ejusdem Terre Sancte succursum occasionem videamini dare, ac per hoc contra vos Deum et homines provocetis. Scientes quod si vos in tanto facto Dei et vestri contemptores illusoresque senserimus, nil aliud videmus restare nisi ut celum et terram contra vestram insolentiam invocemus, etc.

FINIS PARTIS SECUNDAE.