Abbildungen der Seite
PDF
EPUB

sionis et interdicti aliisque ecclesiasticis sententiis censuris et pœnis, à jure vel ab homine quavis occasione vel causa latis si quibus quomodolibet inodatus existis ad effectum præsentium dumtaxat consequendum, harum serie absolventes et absolutum fore censentes præfato Monasterio, cujus occurrente vacatione illius Abbas per pro tempore existentes ejus conventus eligi consuevit, ac quod ad præsens conventu caret cum ibi duo tantum adsint Monachi, quorum alter Novitius nondum prædictum ordinem professus existit, et de quo consistorialiter disponi non consuevit, et cuius et illi forsan anexorum (?) fructus redditus et proventus ad quadraginta florenos auri in libris cameræ taxati reperiuntur, sive ut præmittitur sive alias quovis modo, quare etiam si ex illo quævis generalis reservatio et in corpore juris clausa resultat præsentibus haberi volumus pro expresso ut ex alterius cuiuscumque persona seu per liberam cessionem, dicti Thomæ Abbatis vel cujusvis alterius de illius regimine et administratione in dicta curia vel extra eam etiam coram Notario publico et testibus sponte factam etiam si tanto tempore vacaverit quod ejus provisio juxta Lateranensis concilii statuta aut alias canonicas sanctiones ad Sedem prædictam ligitime vacaverit devoluta existat, et illa ex quavis causa ad Sedem eandem specialiter vel generaliter pertineat, et super eisdem regimine et administratione inter aliquos cujus statum præsentibus habere volumus pro expresso pendeat indecisus, dummodo tempore dato præsentium non sit eidem monasterio de Abbate canonice provisum de persona ex nunc prout ex tunc et e contra postquam habitum per pro tempore existentes Monachos gestari solitum susceperis et professionem regularem per eosdem Monachos emitti solitam expresse emisseris, auctoritate apostolica providemus, teque illi in Abbatem præficimus ac de eadem persona tua eodem Monasterio provisum, teque illi in Abbatem præfectum fore decernimus, curam regimen et administrationem dicti Monasterii tibi in spiritualibus et temporalibus committendo. Quocirca Venerabilibus Fratribus nostris Assaphiens., Ratisbon., et Frisingen., Episcopis per Apostolica scripta mandamus quatenus ipsi vel duo aut unus eorum per se vel per alium seu alius te si sis idoneus et aliud canonicum non obsistat in dicto Monasterio in Monachum et in fratrem auctoritate nostra recipiant, tibique regularem habitum juxta monasterii consuetudinem exhibeant, nec non professionem per eosdem monachos emitti solitam prædictam, si illam in ipsorum vel alicujus eorum manibus sponte emittere volueris hac vice dumtaxat recipiant et admittant facientes te inibi sincera in Domino charitate tractari, tibique in adepiscenda possessione seu quasi regiminis et administrationis prædictorum ac bonorum dicti monasterii eadem auctoritate nostra assistentes faciant tibi a pro tempore existentibus conventu præfatis obedientiam et reverentiam debitas et devotas nec non a dilectis filiis Vassalis et aliis subditis ejusdem monasterii consueta servitia et jura tibi ab eis debita integre exhibere, contradictores dicta auctoritate nostra appellatione posthabita compescendo. Non obstantibus felicis

recordationis Bonifacii Pontificis octavi prædecessoris nostri et aliis Apostolicis constitutionibus ac monasterii et ordinis prædictorum juramento, Confirmatione Apostolica, vel quavis firmitate alia roboratis statutis consuetudinibus contrariis quibuscumque, aut si pro alio vel aliis in dicto Monasterio scripta Apostolica forsan sint directa seu si conventui et Vassallis ac subditis prædictis vel quibusvis aliis communiter vel divisim ab eadem sit Sede indultum quod interdici suspendi vel excommunicari non possint per litteras Apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem. Nos enim tibi a quocumque malueris Catholico Antistite gratiam et communionem dictæ Sedis habente munus benedictionis recipere libere valeas, ac eidem Antistiti, ut munus ipsum tibi impendere licite possit, licentiam et facultatem concedimus per præsentes. Volumus autem quod idem Antistes qui tibi munus præfatum impendit a te nostri et Romanæ Ecclesiæ nomine fidelitatis debitæ solitum recipiat juramentum juxta formam quam sub bulla nostra mittemus introclusam ac formam juramenti huiusmodi quod præstatis Nobis de verbo ad verbum per tuas patentes litteras tuo sigillo munitas per proprium nuncium quantocius destinare procures. Quodque per hoc prædicto Episcopo Ratisbonensi cui monasterium ipsum subesse dignoscitur nullum in posterum præjudicum imponeretur, ac quod tu monasterii conventum hujusmodi ad justum Monachorum numerum pro modo fructuum ac reddituum ejusdem ac in eo divinum et Monasticum cultum et regularem disciplinam illius ordinis quam primum restituere et exercere tenearis. Datum Romæ apud S. Petrum anno incarnationis Dominicæ MDLXXVII.1 Id. Junii Pontificatus nostri anno sexto.-Pro Rmo. Dno. Summatore,

-Ratisbon MSS. Blairs.

ANTONIUS COnfredinus.
CÆSAR GLORIERIUS.

APPENDIX B.

"That all Barronnes

ACT OF PARLIAMENT, JAMES IV., 1494, cap. 54. and Free-halders, that ar of substance, put their eldest Sonnes and aires to the schules."

Item, It is statute and ordained throw all the Realme, that all Barronnes and Free-halders that ar of substance, put their eldest Sonnes and aires to the schules, fra they be sex or nine zeires of age, and till remaine at the Grammar-Schules, quhill they be competentlie founded & have perfite Latine. And thereafter to remaine three zeirs at the Schules of Art and jure, swa that they may haue knaw1 Brockie has MDLXXXVII, the Bull itself 77; the former of course has erred, as Gregory XIII. ascended St Peter's chair 1572: besides, Brockie says expressly that Abbot Ninian adeptus est Abbatiam anno 1577.

ledge and vnderstanding of the Lawes: Throw the quhilks justice may remaine vniversally throw all the Realme: swa that they that ar Schireffes or Judges Ordinares, vnder the Kingis Hieneffe, may haue knawledge to doe Justice that the puir people sulde haue na neede to seek our Soveraine Lordis principal Auditour, for ilk small injurie: And quhat Barronne or Free-halder of substance, that haldis not his sonne at the Schules, as said is, havand na lauchfull essoinzie, bot failzies herein, fra knawledge may be gotten thereof, he sall pay to the King the summe of twentie pound."—"The Laws and Acts,' &c., Skene's Edit., f. 89, verso Edin., 1591.

APPENDIX C.

EXTRACTS FROM THE PROCURATOR'S MINUTE-BOOK OF THE GERMAN NATION, IN THE UNIVERSITY Of Paris, signed BY WINZET.

PRIMA NINIANi Winzeti, Scoti, diœcesis Glasguensis, in constantissima Germanorum natione, procuratio.

Anno Domini millesimo quingentesimo sexagesimo septimo, mensis vero Septembris die 22, constantissima Germanorum natio, pro vetere maiorum consuetudine in peristylio Maturinorum congregata, his prius, que Desyderio Phileberto superiore procuratore, gesta erant approbatis et collaudatis, me in eius locum suffecit; et ita conclusum. N. WINZET.

Vigesimo primo Ottobris, comitiis legitime pro more in æde D. Mathurini sacra habitis, magistratus meus, approbatis que a me superiore mense gesta sunt, prorogatus est in sequentem mensem; et ita conclusum. N. WINZET, Sr.

Die . . . mensis Ottobris, admissus est Johannes Hussonii, per resignationem factam ab Jacobo Clerk, in nuntiatum episcopatus Londensis; et ita conclusum. N. WINZET, Sr.

Die 18° Novembris admissus est Petrus Mailyeard, nuntius dioecesis Middilburgensis, per mortem Johannis Cambray defuncti; et ita conclusum. N. WINZET, Sr. -Archives Nationales, Paris, Register H. 2589, fol. 129. Fol. MS.

Secunda NINIANI WINZETI, Scoti, procuratio, anno Domini millesimo quingentesimo septuagesimo secundo.

Eiusdem anni 12 calendas Novembris, constantissima Germanorum natio, ad D. Mathurini solemniter congregata, superioris procuratoris actis omni ore approbatis, eique pro diligentia gratiis habitis, me infrascriptum in procuratorem elatum confirmant, et ita est conclusum. NIN. WINZETUS.

Eadem Germanorum [natio], convocata ad D. Juliani cum ceterarum nationum procuratoribus ab amplissimo D. rectore, ibidem pro eligendis censoribus presente, nominant prudentem virum, M. Thomam Winterhope, pro se censorem, qui, postea in cubiculo ipsius rectoris coram electis viris propter impedimentum quod restitit ei primo die mensis Januarii, languens eius annui officii minime capax, eo quod e natione accepturus pileum doctoralem in theologicis, paulo postea erat excessurus, approbatus et confirmatus fuerat; et ita est conclusum. NIN. WINZetus.

Decimo quarto Calendas Decembris, Germanorum natio, ad ædem D. Mathurini sacram convocata, meum procuratorium munus in alterum sequentem mensem prorogant; et super me conclusum est. N. WINZETUS.

Idibus Decembris, convocata est cum ceteris nationibus Germanorum natio, ad D. Mathurini, de diversis capitibus ab Academia mea spectantibus consultatura ubi cum ceteris nationum procuratoribus primo admisit et approbant papyritarium in locum defuncti. Deinde probum adolescentem, propter humanitatis officia et obsequia prestita suo avunculo similiter, et propter tenuitatem fortunæ dicti ipsius avunculi, admisit bibliopolam, sed ita ut ne in consequentiam id traheret, conservata interim conviventia dicto. Præterea officium bibliopolæ contulit Juliano per mortem. . . . Ad hæc decrevit ut diligenter et accurate defendantur mea concessa ab Academia ipsis pergamenariis, sed ipsorum sumptibus. Annuit quoque supplicationi ingenui adolescentis et procuratoris fiscalis, videlicet ut supplicaretur ab Academia apud summum pontificem qui restabat ad cenobitam S. Genovefe, ne plus deinceps exigat a graduandis quam unum aureum solarem. Postremo libenter annuit supplicationi viri, tum eruditissimi tum et integerrimi-Jo. Themstoris, Scoti, qua petiit litteras testimoniales et suæ doctrinæ, jam per viginti annos in Academia abunde manifestatæ, in perpetuo prehabito exercitio, necnon et de fidei integritate vitæque inculpatæ moribus. Necnon et approbant ipsius rectoris sapientissimi et electionem et acta.

Et ita per me conclusum est.

NINIA. WINZETUS.

Die decimo nono Calendas Januarii, Germanorum natio, ad D. Mathurini convocata, concessit comitatem amplissimo D. rectori . . . Lucanio, in ædem S. Germano Antissidorensi sacram, ad implorandam divinam clementiam pro conservatione etc. et huius almæ academiæ. Necnon et quæ dicto papyrario superiori proposita erant cum cæteris nationum procuratoribus confirmant.

Et ita per me conclusum est.

-Reg. H. 2589, fol. 149.

NINIA. WINZETUS.

Tertia NINIANI WINZETI procuratio.

Secundo die Junii, anno Domini millesimo quingentesimo septuagesimo tertio, constantissima Germanorum natio, ad D. Mathurini solemniter convocata, superioris domini procuratoris actis omnibus, omni uno ore et calculis, approbatis, atque itidem ipsi gratiis pro impensis laboribus actis, vnanimo consensu me eius successorem ad procuratorium magistratum designarunt; atque ita est conclusum. NINIANUS WINZETUS.

Vicesimo quinto die mensis Junii, anno quo supra, constantissima Germanorum natio, ad D. Mathurini legitime congregata, audita supplicatione probi viri Johannis Massye super resignatione nuntiatus Durensis (seu Dunelmensis) in Anglia, in suum favorem per Johannem de Boys facta, vnanimo consensu dictum Massye ad prefatum nuntiatum, accepto ipsius merito, ut moris est, admiserunt; et ita per me est conclusum. NIN. WINZETUS.1

Die sexto Julii, præfata natio, ad D. Mathurini legitime convocata, audita supplicatione honesti viri Petri Santeul pro officio nuntiatus archiepiscopatus Upsalensis in Suetia, tunc vacante per obitum Johannis de Menard, uno omni ore dictum Petrum, addito ipsius merito, pro more, ad dictum officium delegit et admisit; et ita per me est conclusum. NINIA. WINZETUS.

Die vigesima quinta Augusti, habitis ad D. Maturini publicis nationum comitiis, prorogatum est meum munus procuratorium in sequentem mensem; et ita per me est conclusum.

-Reg. H. 2589, ff. 152, 153.

NINIA. WINZETUS.

APPENDIX D.

PREFATORY ENCOMIUM TO LESLIE'S HISTORY, BY WINZET.

De Io. LESLEO, Episcopo Rossensi. Aduersis rebus in dies magis inclarescente, Niniani Vuinzeti, Monasterii Scotorum Ratisbonensis Abbatis, Decastichon.

Quid palpas fortuna leuis, quid turbine pulsas?
Quem moueas nullo marte, vel arte gradu?
Iam scis, quid fuerit Leslæum arctare duello:
Huic tradis uictas dum superata manus.

1 A facsimile of the two preceding minutes is given at page xcviii.

« ZurückWeiter »